Ο Ζοζέ Μπότο σε μεγάλη συνέντευξη που έδωσε στην Πορτογαλία μλιλησε για την προσαρμογή του στην Ελλάδα και έδειξε σίγουρος για την επιτυχία του πρότζεκτ που έχει αναλάβει στον ΠΑΟΚ.
Ο Ζοζέ Μπότο ταξίδεψε στην Πορτογαλία για τα γενέθλια του γιου του και στη διάρκεια της παραμονής του εκεί έδωσε μια συνέντευξη μιλώντας για την μέχρι τώρα παρουσία του στον ΠΑΟΚ.
Ο αθλητικός διευθυντής του Δικεφάλου μίλησε για την προσαρμογή του στο ελληνικό πρωτάθλημα – στο οποίο επικρατεί όπως είπε “σχεδόν αρρωστημένη αντιπαλότητα”- τις σχέσεις του με τον Ιβάν Σαββίδη και τον Ραζβάν Λουτσέσκου και για τους Πορτογάλους που είτε βρήκε, είτε έφερε στον ΠΑΟΚ.
Για τον Νέλσον Ολιβέιρα που πλέον είναι ώριμος και ομαδικός, για τον Βιεϊρίνια που παρά την ηλικία του προσθέτει ποιότητα στο Δικέφαλο αλλά και για τον Ντάντας που κάνει την καλύτερη σεζόν στην καριέρα του. Ο Μπότο έδειξε απόλυτα σίγουρος για την επιτυχία του πλάνο του στον ΠΑΟΚ τονίζοντας πως σε λίγους μήνες “οι οπαδοί του θα είναι περήφανοι για την ομάδα τους”.
Αναλυτικά όσα είπε:
Για τον μέχρι τώρα απολογισμό του στον ΠΑΟΚ:
“Το πρόσημο είναι θετικό, αν υπολογίσει κανείς τι μου ζητήθηκε από τον ιδιοκτήτη. Να ανανεωθεί η ομάδα, να δημιουργηθεί ένα σύνολο που θα επιστρέψει στις ημέρες της επιτυχίας αλλά και να αντέξει σε αυτές. Κάτι διαφορετικό από το να κερδίσεις μια χρονιά το πρωτάθλημα και μετά αν περιμένεις άλλα 10 ή 15 χρόνια. Έκανα ότι και στις προηγούμενες ομάδες, αναζητώντας ποδοσφαιριστές νεαρούς με την προοπτική να γίνουν ανταγωνιστικοί αλλά ταυτόχρονα να είναι τόσο εξελίξιμοι ώστε να βοηθούν στην βιωσιμότητα του κλαμπ.
Αυτή ήταν η ιδέα και αυτό που μου αρέσει να κάνω και με το οποίο νιώθω άνετα στη δουλειά μου. Έχουμε μια εντελώς ανανεωμένη ομάδα με 11 νέους ποδοσφαιριστές από τους οποίους τρεις παίζουν στην ενδεκάδα. Αυτό είναι που κάνουμε. Κάποιες φορές με κόστος, ωστόσο στο τέλος τα πράγματα θα λειτουργήσουν όπως τα θέλουμε”.
Πως πείστηκε να αποχωρήσει από την Σαχτάρ και να πάει στον ΠΑΟΚ.
“Ένιωθα μια χαρά στη Σαχτάρ. Είχα ταυτιστεί με την ομάδα και η ομάδα με τις ιδέες μου. Θεώρησα πως η ομάδα είχε ήδη φτάσει σε ένα σημείο που τα πράγματα θα μπορούσαν να γίνονται αυτόματα και χρειαζόμουν άλλες προκλήσεις. Από την άλλη πλευρά υπήρχαν ήδη φήμες για το τι θα μπορούσε να γίνει στην Ουκρανία, κάτι που δυστυχώς συνέβη. Όλα μας συνετέλεσαν στην αλλαγή ομάδας και σε ένα εντελώς καινούργιο πλαίσιο. Γιατί η Ελλάδα πολιτισμικά αποτελεί, σε ότι αφορά το ποδόσφαιρο διαφορετικό πλαίσιο από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη”.
Για την προσαρμογή του στην Ελλάδα και τον ΠΑΟΚ.
“Είναι μια χώρα με πολλές ομοιότητες με την Πορτογαλία. Στο φαγητό, το κλίμα ακόμη και στον τρόπο ζωής . Έτσι στον τομέα της προσαρμογής δεν είχα κανένα πρόβλημα. Στην Ουκρανία ήταν πιο δύσκολα. Στο ποδόσφαιρο τα πράγματα είναι διαφορετικά από οτιδήποτε είχα γνωρίσει. Έχουν εντελώς διαφορετικό τρόπο σκέψης. Έχουν προκαταλήψεις και τόσο παρωχημένες ιδέες που ακόμη και προφανή παραδείγματα από πιο προηγμένες χώρες δεν γίνονται αντιληπτά.
Υπάρχει μια σχεδόν αρρωστημένη αντιπαλότητα ανάμεσα στις ομάδες που δεν επιτρέπει στο πρωτάθλημα να αναπτυχθεί, κάτι που φαίνεται στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Το ελληνικό είναι το 17ο νομίζω, κάτι που για μια χ ώρα που αγαπά το ποδόσφαιρο και παράγει ταλαντούχους ποδοσφαιριστές είναι άσχημο. Σε αυτό το κομμάτι η προσαρμογή είναι δύσκολη καθώς έχω διαφορετικές ιδέες και συχνά πρέπει να δίνω μάχη για αυτές. Υπάρχει πάντα αντίσταση στην αλλαγή”.
Για το αν ήταν εύκολο να τα βρει με τον Ιβάν Σαββίδη:
“Ναι ήταν. Παρουσίασε τις ιδέες του για το μέλλον της ομάδας. Ο ΠΑΟΚ έχει κάθε προοπτική να είναι πρωταθλήτρια, ακόμη και εξαιτίας της έδρας της σε συγκεκριμένη περιοχή της Ελλάδας και της απήχησης που έχει στους φιλάθλους. Ιστορικά δεν έχει κατακτήσει πολλούς τίτλους αλλά η ιδέα, περισσότερο από το να κατακτήσει έναν ακόμη, είναι να δημιουργήσει μια σταθερή βάση για επιτυχίες. Και αυτή την ιδέα προσπαθώ να εφαρμόσω έχοντας μια ομάδα με χαμηλότερο μέσο όρο ηλικίας, δίνοντας μεγαλύτερη βαρύτητα στις ακαδημίες όπου υπάρχει πολύ ταλέντο.
Η ομάδα έχει εντυπωσιακή μάζα οπαδών, τέτοια που δεν έχω δει πουθενά αλλού και έχω δουλέψει στην Μπενφίκα. Το πάθος που έχει η πόλη για αυτή την ομάδα είναι κάτι που δεν έχω ξαναδεί. Αυτό μας βοηθάει μερικές φορές αλλά ταυτόχρονα λόγω έλλειψης κατανόησης και πραγματικής αντίληψης της δουλειάς που γίνεται δημιουργεί πίεση και αρνητικότητα για τη διαδικασία. Για να εδραιωθεί η ομάδα θα χρειαστούν μερικοί μήνες.
Παίζαμε το καλύτερο ποδόσφαιρο στην Ελλάδα αλλά χάσαμε 7 βαθμούς στα τελευταία λεπτά των παιχνιδιών. Κάτι που δείχνει πως η ιδέα είναι σωστή, πως υπάρχει ποιότητα αλλά έλλειψη συνέπειας την οποία η ομάδα θα αποκτήσει με το πέρασμα του χρόνου. Αυτό που χρειαζόμαστε από τους οπαδούς είναι λίγη υπομονή, μαζί με την συμπαράσταση που μας δίνουν. Όμως σε τρεις, τέσσερις ή πέντε μήνες αυτή η ομάδα θα τους κάνει πολύ περήφανους”.
Για το μπάτζετ του ΠΑΟΚ σε σχέση με τους ανταγωνιστές του:
“Για να έχετε μια ιδέα η πιο ακριβή μας προσθήκη φέτος κόστισε 1,8 εκατομμύρια. Και ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός απέκτησαν παίκτες με 4-6 εκατομμύρια. Αυτό απαιτούσε προσαρμογή ακόμη και για μένα τον ίδιο καθώς ήμουν συνηθισμένος να υπογράφω παίκτες με 8 εκατομμύρια και να περιμένω να παίξουν μετά από δυο ή τρία χρόνια”.
Για την περυσινή πορεία του ΠΑΟΚ που τερμάτισε δεύτερος στο πρωτάθλημα, έφτασε μέχρι τους 8 του Conference League αλλά έχασε τον τελικό του κυπέλλου με τον Παναθηναϊκό:
“Για όσα ο ΠΑΟΚ εκπροσωπεί στη Βόρεια Ελλάδα η απαίτηση είναι πάντα να νικά. Αυτή η προϋπόθεση ισχύει κάθε σεζόν. Η ομάδα πήρε το πρωτάθλημα το 2019, με πολύ καλή πορεία και από τότε δεν το έχει κερδίσει ξανά. Αυτό είναι που προσπαθούμε να κάνουμε: να δημιουργήσουμε έναν σταθερό κορμό που θα παλέψει για τίτλους αρκετά χρόνια. Και με τα βήματα που κάνουμε πιστεύω ότι θα το κάνουμε πραγματικότητα”.
Για τη φετινή σεζόν:
“Η ομάδα ξεκίνησε καλά το πρωτάθλημα παρουσιάζοντας καλό ποδόσφαιρο, ακόμη και μετά το σοκ του αποκλεισμού από την Ευρώπη. Αυτό που θα πρέπει να σκεφτούν όλοι είναι ότι σχεδόν όλες οι ελληνικές ομάδες αποκλείστηκαν. Ήταν όμως ένα πραγματικό σοκ για μας.
Στη συνέχεια η ομάδα μαζεύτηκε και σε τρεις εβδομάδες δουλειάς προέκυψε καλύτερη γνώση ανάμεσα στον προπονητή και τους παίκτες.
Αν εξαιρέσει κανείς το ντέρμπι με τον Άρη στο οποίο οι αντίπαλοι μας ήταν ισοδύναμοι σε όλα τα άλλα παιχνίδια ήμασταν ανώτεροι. Καταλήξαμε όμως να ισοφαριστούμε στις καθυστερήσεις σε δυο αγώνες. Και στο παιχνίδι με τον Παναθηναϊκό είχαμε ένα φανταστικό πρώτο ημίχρονο και δεχθήκαμε, χωρίς να μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί, δυο γκολ στο ξεκίνημα του δεύτερου, γεγονός που κόστισε σε αυτοπεποίθηση στην ομάδα.
Η νίκη στην έδρα του Ολυμπιακού ελπίζω να επαναφέρει την αυτοπεποίθηση της. Ήταν μια σημαντική νίκη με 2-1 και θα μπορούσε το σκορ να είναι μεγαλύτερο. Υπήρξε ένα πέναλτι το οποίο δε δόθηκε και κανείς δεν καταλαβαίνει το λόγο. Ο Ολιβέιρα αστειεύεται ότι του έγιναν δυο πέναλτι καθώς ανατράπηκε και από έναν αμυντικό και από τον τερματοφύλακα. Ο διαιτητής το έδωσε και στη συνέχεια ο VAR που ήταν ο Ζοάο Πινέιρο – και δεν ξέρω γιατί- του ζήτησε να δει την φάση και το πέναλτι ακυρώθηκε. Θα μπορούσαμε να κερδίσουμε 3-1 αλλά είναι μια νίκη που μας δίνει πίστη για τη συνέχεια του πρωταθλήματος και όχι μόνο γιατί υπάρχουν και τα πλέι οφ. Δίνει αυτοπεποίθηση στην ομάδα για να αναπτυχθεί με τους παίκτες που έχουμε”.
Για τη σχέση του με τον Ραζβάν Λουτσέσκου:
“Είναι εύκολο να δουλεύω μαζί του. Εκτός του ότι είναι εξαιρετικός προπονητής, όπως έχει δείξει όπου και αν δούλεψε είναι και ένας εξαιρετικός άνθρωπος. Πολύ ευγενικός…Κάποιος με τον οποίο μπορείς να μιλήσεις ανοικτά για όλα τα θέματα της ομάδας. Κάποιος που έχει έστω και λίγο πιο προχωρημένες ιδέες για το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα. Είναι πολύ εύκολο να δουλεύεις μαζί του”.
Για το γεγονός ότι στον ΠΑΟΚ μπορεί να έχει Πορτογάλους ποδοσφαιριστές και όχι μόνο προπονητές όπως συνέβαινε στην Σαχτάρ:
“Οι Πορτογάλοι είναι από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές στην Ευρώπη. Στην Σαχτάρ δεν υπήρχε τέτοια κουλτούρα και είχαν πολλούς Βραζιλιάνους κάτι που διευκόλυνε την διείσδυση στην συγκεκριμένη αγορά. Όταν ήρθα στον ΠΑΟΚ υπήρχαν ήδη δυο Πορτογάλοι ο Βιεϊρίνια και ο Νέλσον Ολιβέιρα. Κοιτάξαμε την αγορά της Πορτογαλίας, την οποία και γνωρίζω καλά και προσπαθήσαμε να εκμεταλλευτούμε κάποιες ευκαιρίες. Κάποιοι έχουν ήδη προσφέρει αρκετά στην ομάδα. Κάποιοι δυσκολεύονται να δείξουν τις δυνατότητες του αλλά συνεισφέρουν με την δουλειά τους ώστε να αναδειχθούν οι υπόλοιποι. Μια ομάδα δεν είναι μόνο 11 ποδοσφαιριστές. Γενικά είμαστε όλοι ευχαριστημένοι”.
Για την επίδραση που έχει ο Τιάγκο Ντάντας στον ΠΑΟΚ σε σχέση με τους υπόλοιπους Πορτογάλους που αποκτήθηκαν:
“Ο Τιάγκο είναι πάντα βασικός. Είναι πολύ έξυπνος παίκτης, με υπέροχη ποδοσφαιρική κουλτούρα παιχνιδιού. Ταιριάζει πολύ με τις ιδέες του προπονητή, σε ένα παιχνίδι με περισσότερη κατοχή και έλεγχο. Έχει καθιερωθεί και συχνά θεωρείται ο MVP των αγώνων, τόσο από τους οπαδούς όσο και από τον Τύπο. Είναι ένας από τους κορυφαίους παίκτες του ελληνικού πρωταθλήματος, και ας είναι νέος , σε σχέση με τον Χάμες Ροντρίγκεζ, για παράδειγμα, που ήδη είχε καταθέσει τα διαπιστευτήρια του . Ο Τιάγκο δεν ήταν πολύ γνωστός αλλά τα καταφέρνει.
Είχα ήδη προσπαθήσει να τον πάρω και όταν ήμουν στην Σαχτάρ. Θα ταίριαζε πολύ εκεί αλλά από την στιγμή που εμφανίστηκε η Μπάγερν στο προσκήνιο δεν μπορούσαμε να τον πάρουμε. Πιστεύω ότι στην Πορτογάλια δεν έπαιξε τόσο όσο θα έπρεπε. Στην Τοντέλα για παράδειγμα δεν είχε καθιερωθεί στην ενδεκάδα. Το στοίχημα με αυτόν ήταν μάλλον εύκολο, συμφωνήσαμε με την Μπενφίκα και πιστεύω ότι πραγματοποιεί την καλύτερη του σεζόν”.
Για τον Νέλσον Ολιβέιρα.
“Ήταν τραυματίας όταν ήρθα στον ΠΑΟΚ και έμεινε ουσιαστικά εκτός για έναν χρόνο. Του αρέσει πολύ το ποδόσφαιρο και γνωρίζει πολλά για αυτό. Αυτή την περίοδο επανέρχεται σε φόρμα και είναι πολύ σημαντικός για μας ποδοσφαιριστή. Στον αγώνα με τον Ολυμπιακό ήταν καθοριστικός με τον τρόπο που κρατούσε μπάλες και δημιουργούσε χώρους. Είναι πολύ πιο ώριμος Ολιβέιρα, ότι ατομιστής όπως ήταν στην Μπενφίκα όπου συχνά έπαιζε μόνος ή στο περίφημο Παγκόσμιο Κύπελλο των U20. Τώρα είναι παίκτης ομάδας και με ποιοτικό παιχνίδι και προς τα πίσω.
Η προσφορά του μετριέται με το τι προσφέρει στην ομάδα. Υπάρχουν τέτοιοι επιθετικοί. Είναι προφανές ότι ο κόσμος και οι δημοσιογράφοι κοιτούν περισσότερο τα γκολ. Όμως συχνά οι επιθετικοί κάνουν και άλλη δουλειά. Βλέπω έναν Ολιβέιρα που έχει αναπτυχθεί πολύ και επιστρέφει στην φυσική του φόρμα επανερχόμενος από έναν πολύ σοβαρό τραυματισμό στο γόνατο. Τα γκολ θα έρθουν και αυτά”.
Για τον Βιεϊρίνια:
“Ο Αντρέ είναι είδωλο στον ΠΑΟΚ. Κάποιος που μιλά καλά ελληνικά για παράδειγμα. Εχω στενή σχέση μαζί του μιας και είναι ο αρχηγός της ομάδας. Και σαν άτομο είναι τέλειος. Και σαν ποδοσφαιριστή, παρά την ηλικία του καταφέρνει να προσθέτει ποιότητα στην ομάδα. Σωματικά δεν μπορεί πλέον να συνεισφέρει στο υψηλότερο επίπεδο, κάτι φυσικό στα 37 του, αλλά από κάθε άποψη τον βλέπω πολύ θετικά και έχω πολύ σχέση μαζί του”.
Για να αν θα δούμε και άλλους Πορτογάλους στον ΠΑΟΚ:
“Αυτό που μπορεί να περιμένετε είναι ότι κάποιοι παίκτες που δεν έχουν 100% προσαρμοστεί, θα έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή στους αγώνες. Η δουλειά που έχουν κάνει είναι εξαιρετική. Ο Ράφα Σοάρες ξεκίνησε καλά, αλλά στη συνέχεια έμεινε εκτός για ένα μήνα λόγω τραυματισμού, και ακόμα δεν μπόρεσε να φτάσει στο 100% κατά την επιστροφή του. Ο Φιλίπε Σοάρες έχει τα πάνω του και τα κάτω του, κάτι που είναι φυσιολογικό για έναν νεαρό παίκτη.
Υπάρχει πολύ έντονος ανταγωνισμός εκεί στη μεσαία γραμμή, συμπεριλαμβανομένου του Τιάγκο Ντάντας. Ο Αντρέ Ρικάρντο δεν έχει παίξει για πολύ καιρό. Όλοι αναγνωρίζουμε τις τεράστιες δυνατότητες, αλλά πρέπει να κάνει τον δρόμο του, παίζοντας στη δεύτερη ομάδα του ΠΑΟΚ αλλά πάντα προπονείται μαζί μας. Αργά ή γρήγορα θα εμφανιστεί και αυτός”.
Για τις φήμες ότι είχε επαφές με την Φλαμένγκο:
“Το έμαθα από τον Τύπο. Στα χρόνια που ήμουν στην Σαχτάρ δημιούργησα μια συγκεκριμένη εικόνα στην Βραζιλία, αποκτώντας παίκτες που εμφανίστηκαν στο Champions League χωρίς να έχουν παίξει καν στη μεγάλη κατηγορία στη Serie A. Παίκτες τους οποίους δεν είχαν δει οι μεγάλες ομάδες εκεί παρά το γεγονός ότι έπαιζαν σε ομάδες υποδομών. Αυτό έχει ανοίξει για μένα την αγορά της Βραζιλίας. Με θεωρούν ως κάποιον που βλέπει περισσότερα πράγματα από αυτά που βλέπουν οι ίδιοι. Και είναι λογικό πως κάθε φορά που χρειάζονται κάποιον που σκέφτεται λίγο περισσότερο για το ποδόσφαιρο και ο Τύπος και οι οπαδοί να μιλούν για μένα”.
Για το ενδεχόμενο να επιστρέψει στην Πορτογαλία:
“Όπως όλοι οι Πορτογάλοι έχω και εγώ το πνεύμα του ταξιδευτή αλλά πάντα θέλουμε να επιστρέψουμε στην πατρίδα. Πολλά ή λίγα χρόνια μετά θα σκεφτώ το ενδεχόμενο επιστροφής. Και αυτό που θα μετρήσει περισσότερο από το οικονομικό είναι το πρότζεκτ που θα μου προταθεί. Είναι κάτι που μπορεί να συμβεί τα επόμενα χρόνια”.
Για το αν ξεχωρίζει αστέρα στους παίκτες που αγωνίζονται στις μεσαίες ομάδες της πατρίδας του:
“Δεν μπορώ να μιλήσω για τους λιγότερο γνωστούς καθώς πολλοί θα θεωρήσουν ότι με ενδιαφέρουν για τον ΠΑΟΚ. Από τους ήδη γνωστούς και αυτούς που δεν μπορούμε να πάρουμε στον ΠΑΟΚ μπορώ να μιλήσω. Μου αρέσει ο Βιτίνια της Μπράγκα που αποτελεί μια πολύ ενδιαφέρουσα ομάδα και πρότζεκτ. Επίσης η Φαμαλικάο έχει πολύ ενδιαφέροντες ποδοσφαιριστές έστω και αν δεν κάνει καλή σεζόν μέχρι τώρα”.