H 17η Φεβρουαρίου 1963 θα μπορούσε να είναι η D-Day του μπάσκετ, ίσως του και του παγκόσμιου αθλητισμού. Όσες ατομικές επιδόσεις κι αν καταρριφθούν από τους νεότερους, η απάντηση αν ο Μάικλ Τζόρνταν είναι ο GOAT του αθλήματος, μάλλον έχει δοθεί. Ίσως θα πρέπει να ανοίξει η συζήτηση, εάν είναι η κορυφαία αθλητική προσωπικότητα που έχουν δει, έως τώρα, τα μάτια μας. Happy birtday MJ!
Ο 53χρονος Κέβιν είναι ένας πιστός οπαδός των Σικάγο Μπουλς. Δεν χάνει αγώνα της αγαπημένης του ομάδας στο United Center, όπως έκανε στα νιάτα του, ακολουθώντας πάντοτε τις ίδιες μυσταγωγικές κινήσεις. Θ’ αποδώσει τα σέβη του στα άγαλμα του Μάικλ Τζόρνταν, θα πάρει το αναψυκτικό του και θα καθίσει στη δεύτερη σειρά, πίσω από τον πάγκο της ομάδας. Αλλά κάτι τον… τρώει εδώ και περίπου μια 25ετία.
Ο Μάικλ Τζόρνταν
Ⓒ 1993 JOHN SWART/ ASSOCIATED PRESS
Όταν σβήνουν τα φώτα και αρχίζει να ακούγεται το εμβληματικό “Sirius”, του σπουδαίου βρετανικού συγκροτήματος Alan Parsons Project (ταυτισμένο πια με την πιο iconic παρουσίαση ομάδας στο NBA), ο Κέβιν εξακολουθεί να νιώθει αμήχανα, όπως αποκάλυψε σε τοπικό μέσο, με αφορμή την επικείμενη προβολή της ταινίας “Air”: “Είναι αδιέξοδο, αλλά όταν η παρουσίαση καταλήγει στον τελευταίο παίκτη της πεντάδας, πάντα περιμένων να ακούσω από τον εκφωνητή…. from North Carolina”.
Είναι πραγματικά αδιέξοδο. Ο… τύπος του North Carolina, που είδε για πρώτη φορά το φως αυτού του πλανήτη πριν από ακριβώς 60 χρόνια. Σε μια γειτονιά του Μπρούκλιν, δεν μπορεί πια να κλείσει την παρουσίαση των Μπουλς, να σφίξει τις γροθιές να κάνει high-five με τον Πίπεν, τον τρελό-Ρόντμαν, τον Χάρπερ, τον Κούκοτς και τον Αυστραλό γίγαντα Λιουκ Λόνγκλεϊ. Αλλά το άστρο του δεν θα σβήσει ποτέ, θα παραμένει πάντα επίκαιρος.
Σε αδιέξοδες συζητήσεις για τον αν ο ΛεΜπρον Τζέιμς ή ο μακαρίτης Κόμπι Μπράιαντ τον ξεπέρασαν, θα παραμείνει ενεργός στα μοναδικά highlights που μας άφησε, σε παιδικές αφίσες, σε μια ολόκληρη βιομηχανία προϊόντων που φέρουν την υπογραφή του, μα πάνω απ’ όλα στις -πέραν του ανθρώπινου ορίου- πτήσεις του.
Όταν ο Τζόρνταν είχε γίνει αντικείμενο μελέτης της ανθρώπινης ανατομίας, το ποσοστό λίπους στο σώμα του ήταν μόλις 2%. Ο παλιός του συμπαίκτης στους Μπουλς, με σημείο αναφοράς τους θρυλικούς αγκώνες, ο Μπιλ Κάρτραϊτ αντιμετώπισε με αφοπλιστικό χιούμορ την αποκάλυψη: “Εντυπωσιακό! Στο δικό μου σώμα, αυτό πρέπει να είναι το ποσοστό της μυϊκής μάζας”.
Ο μεγάλος αντίπαλος, αλλά και συμπαίκτης στη μοναδική Team USA,. που δικαιούται να φέρει το βαρύ προσωνύμιο της Dream Team (1992 Βαρκελώνη), Λάρι Μπερντ, όρισε τον Τζόρνταν σε μία φράση: “Είναι ο Θεός μεταμφιεσμένος σε παίκτη του μπάσκετ”. Ενώ ο Τζον Πάξον έδωσε μια άλλη ενδιαφέρουσα διάσταση: “Ο Μάτζικ Τζόνσον είναι ο καλύτερος παίκτης που αγωνίστηκε στα παρκέ, ο Μάικλ Τζόρντναν είναι ο καλύτερος παίκτης που αγωνίστηκε στον αέρα”.
Από το 1984, όταν επιλέχθηκε από τους Μπουλς, έως το 2003, όταν σε ηλικία 40 ετών αποχαιρέτησε ως παίκτης των Γουίζαρντς τα παρκέ για 3η – και τελευταία – φορά, ο Τζόρνταν πέτυχε τα πάντα. Οδήγησε το Σικάγο στους έξι μοναδικούς τίτλους, με δύο ανεπανάληπτα three-peat (1991-1993, 1996-1998), κατέκτησε δύο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια (1984,1992), αναδείχθηκε πέντε φορές MVP (1988,1991,1992,1996,1998), τιμήθηκε με το “μετάλλιο της Ελευθερίας”, το ανώτατο παράσημο για Αμερικανό πολίτη, από τον τότε πρόεδρο Μπάρακ Ομπάμα.
Ο απρόβλεπτος Μίδας
Η περιουσία του Τζόρνταν, δεν περιορίστηκε στα μοναδικά αθλητικά του επιτεύγματα, αλλά και σε… άπειρα μηδενικά στον τραπεζικό του λογαριασμό. Κάποια στιγμή μάλιστα ο συνοδοιπόρος του στο Σικάγο, Σκότι Πίπεν, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου, “εάν θα ήθελε να είναι ο Μάικ”, είπε: “Όχι, είμαι ο Σκότι Πίπεν, αλλά θα ήθελα να αλλάξουμε τραπεζικούς λογαριασμούς”.
Την εποχή της δόξας του μόνο ο διάσημος γκόλφερ Τάιγκερ Γουντς, μπορούσε να συγκριθεί σε απολαβές. Η περιουσία του MJ υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 2 δις δολάρια, όχι μόνο από τις απολαβές του στο NBA και το συμβόλαιο με τη NIKE, της οποίας υπήρξε ο μεγαλύτερος πρεσβευτής, αλλά και από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του.
AP PHOTO/THIBAULT CAMUS, FILE
Παρότι ως αθλητής ήταν απόλυτα πειθαρχημένος (ο πόιντ γκαρντ των Μπουλς, Μπι Τζέι Άμστρονγκ ισχυρίζεται ότι δεν είδε ποτέ στη ζωή του, πιο ενεργητικό παίκτη στις προπονήσεις) οι επιχειρηματικές του δραστηριότητες δεν είχαν πάντοτε το ίδιο αισθητήριο.
Τα τελευταία 12 χρόνια είναι ιδιοκτήτης των Σάρλοτ Χόρνετς και οι αποτυχίες της ομάδας, μαρτυρούν ότι το εγχείρημα δεν πήγε και πολύ καλά. Όπως άλλωστε και η πρώτη προσπάθεια, όταν ανέλαβε τα ηνία των Ουάσινγκτον Γουίζαρντς, για να επιστρέψει τελικά στα παρκέ έως το τελευταίο αντίο το 2003.
Μετά τον τρίτο σερί τίτλο των Μπουλς, το 1993 και υπό το βάρος της δολοφονίας του πατέρα του, ο Τζόρνταν σόκαρε τον αθλητικό πλανήτη, ανακοινώνοντας ότι σταματά το μπάσκετ, για να ασχοληθεί με το μπέιζμπολ! Αγωνίστηκε με τους Σικάγο Γουάιτ Σοξ, αλλά οι φήμες ότι η μεγάλη επιστροφή στα παρκέ δεν θα αργούσε, είχαν αρχίσει από νωρίς.
Λέγεται ότι ένα περιστατικό με το μεγάλο του γιο, τον Τζέφρι, σφράγισε την τελική του απόφαση. Ο Τζέφρι έπαιζε μπάσκετ στο σπίτι με φίλους του και υποδυόταν τον Σακίλ Ο’Νιλ, “γιατί αυτός ήταν ο καλύτερος εν ενεργεία μπασκετμπολίστας”. Για τον εγωισμό του Air αυτό ήταν βαρύ. Έκρυψε το ρόπαλο του μπέιζμπολ και βρήκε άμεσα το δρόμο της επιστροφής στο United Center και τους Μπουλς. Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή.
Ένα ακόμα three-peat και ένα φινάλε ανάλογο του μεγαλείου του, με το αλησμόνητο buzzer beater στο Delta Center της Γιούτα. Ήταν 14 Ιουνίου 1998, όταν ο Τζόρνταν ξάπλωνε στο παρκέ τον Ράσελ και άφηνε άφωνο το κοινό των Τζαζ μέχρι να ακουστεί το “χλατς” της νίκης (87-86) και του τίτλου για τους Μπουλς.
Οι δύο όψεις του Black Jesus
Πίσω από το αψεγάδιαστο παρουσιαστικό, το αστραφτερό χαμόγελο και το ανέμελο μάσημα της απαραίτητης τσίχλας, ο Μάιικλ Τζόρνταν είχε το φονικό ένστικτο, που χαρακτηρίζει όλους τους μεγάλους και ήταν πραγματικά αδυσώπητος με όλους όσοι (θεωρούσε ότι) τον προκαλούσαν. Διαχρονκή παραμένει η σχέση αγάπης με τον Αϊζάια Τόμας και τον Γκάρι Πέιτον.
Ο τελευταίος αποκάλυψε πρόσφατα μια απολαυστική ιστορία από το μακρινό 1990, όταν έκανε ως (πολλά υποσχόμενος) ρούκι την παρθενική χρονιά με τους Σιάτλ Σούπερσονικς. “Όταν με έβαλε μέσα ο κόουτς ο Μάικ με κοίταξε άγρια. Γύρισε στον Μπι Τζέι Άρμστρονγκ και του είπε: άσε τον γ@μένο ρούκι σε μένα. Δεν πήρα ανάσα. Αγωνίστηκε περίπου 8 λεπτά, χωρίς να πετύχω πόντο. Ο Μάικ πέτυχε 33 εκείνο το βράδυ. Κάποια στιγμή και ενώ το ματς είχε κριθεί εις βάρος μας, πλησίασε στον πάγκο και είπε: γι’ αυτό το σκ@τό μας μιλάγατε όλη τη χρονιά. Και μασούσε αυτή τη γ@μένη, την τσίχλα”!
Ένας άλλος άσος των Σόνικς, ο Σον Κεμπ, δίνει τη δική του εκδοχή για το φαινόμενο Τζόρνταν: “Ακόμα κι αν όλες οι συνθήκες είναι υπέρ σου, ακόμα κι αν παίζεις στην έδρα σου και κάνεις το ματς της ζωής σου, ακόμα κι αν έχεις τα γενέθλιά σου, θα έρθει αυτός ο τύπος και θα σου βάλει 25 πόντους σε ένα ημίχρονο για να σε τελειώσει! Είμαι τυχερός που τον έζησα”.
Στην ιστορία έχει μείνει και η κόντρα του με τον θρύλο των Ιντιάνα Πέισερς, Ρέτζι Μίλερ, γνωστό trash talker: “Μου έδωσε ένα γερό μάθημα και μου είπε: δεν θα προκαλέσεις ποτέ ξανά τον Black Jesus (ένα από τα διάσημα προσωνύμια του Τζόρνταν). Δεν προκάλεσα ποτέ ξανά τον Μάικ. Δεν συγκρίνεται κανείς μαζί του. Ακούω πολλούς που λένε για τον Κόμπι Μπράιαντ, αλλά ο Τζόρνταν στη χειρότερη μέρα του, ήταν πολύ καλύτερος από τον Μπράιαντ στην καλύτερή του”
Αγαπημένο… θύμα του Τζόρνταν ήταν και ο Τζον Σταρκς. Ο δυναμικός γκαρντ τον Νιου Γιορκ Νικς, προκαλούσε συχνά τον MJ και κάποια στιγμή το “απογείωσε” λέγοντας, παραμονή του αγώνα ότι “ο Τζόρνταν δεν θα βάλει πάνω από 12 πόντους”. Τελικά ο Τζόρνταν έβαλε 54 και λίγο πριν το φινάλε αποφάσισε να διασύρει τον Σταρκς, καθώς αρνήθηκε να πετύχει το σίγουρο καλάθι στον αιφνιδιασμό, επιλέγοντας να γυρίσει πίσω, να τον ντριμπλάρει με τη γνωστή σταυρωτή και να καρφώσει.
Από την άλλη, ο Τζόρνταν ήταν γενναιόδωρος με αυτούς που κέρδιζαν το σεβασμό του, όπως με τους νεότερους σταρ του ΝΒΑ, Κόμπι Μπράιαντ και ΛεΜπρον Τζέιμς, αλλά και με τον Γιάννη Αντετοκούμπο, όπως αποκάλυψε ο ίδιος στην πρώτη τους συνάντηση.
Απολαυστική είναι και η ιστορία που αποκάλυψε ο Ρον Αρτέστ, που στα 19 του βρέθηκε να μαρκάρει τον Τζόρνταν σε προπόνηση των Μπουλς και να του σπάει τα πλευρά. “Πήρα το ατζέντη μου και του είπα κλαίγοντας ότι έσπασα τα πλευρά του Μάικ και ότι η καριέρα μου τελειώνει πριν καν αρχίσει. Θεέ μου, τι έκανα! Δεν έβγαινα τρεις ημέρες από το σπίτι, δεν έτρωγα, δεν κοιμόμουν. Ένα βράδυ χτύπησε το τηλέφωνο: έλα φίλε, ο Μάικ είμαι! Μη στενοχωριέσαι, συμβαίνουν αυτά δεν έφταιγες. Πήγαινε αύριο στην προπόνηση”.
Η σχέση του με την Ελλάδα
Ως επαγγελματίας (γιατί είχε συμβεί ως κολεγιόπαιδο) ο Μάικλ Τζόρνταν δεν βρέθηκε ποτέ αντιμέτωπος με την Εθνική Ομάδα, στις 18 Οκτωβρίου 1997 όμως συνάντησε τον (πρωταθλητή Ευρώπης εκείνη τη χρονιά) Ολυμπιακό του Ντούσαν Ίβκοβιτς, στο “McDonald’s Championship”, που διεξήχθη στο Παρίσι.
Οι ταύροι επικράτησαν με 104-78, με τον MJ να πετυχαίνει 27 πόντους και τον Μίλαν Τόμιτς να αποκαλύπτει ότι “σε κάποιο από τα άλματα του Τζόρνταν, πρόλαβα να δω τι νούμερο παπούτσι φορούσε”. Για την ιστορία, κορυφαίος του Ολυμπιακού σε εκείνο το ματς ήταν ο Λιθουανός Αρτούρας Καρνισόβας.
Τον Αύγουστο του 2022, ο Μάικλ Τζόρνταν επέλεξε την Ελλάδα και τη Χαλκιδική για τις διακοπές του, όπου παραλίγο να συναντηθεί με τον Νίκο Γκάλη, όπως αποκάλυψε στο SPORT24 και τον Βασίλη Σκουντή, ο θρύλος του ελληνικού μπάσκετ.
10 διάσημες ατάκες του Air Τζόρνταν
“Έχω χάσει πάνω από 9.000 σουτ στην καριέρα μου. Έχω χάσει πάνω από 300 παιχνίδια. Είκοσι έξι φορές με εμπιστεύτηκαν να πάρω το τελευταίο σουτ και το έχασα. Έχω αποτύχει ξανά και ξανά στη ζωή μου. Και γι’ αυτό πέτυχα”.
“Το ταλέντο μπορεί να κερδίσει αγώνες, όμως η ομαδική δουλειά και η ευφυΐα, είναι που κερδίζουν πρωταθλήματα”.
“Μπορώ να δεχθώ την αποτυχία. Όλοι αποτυγχάνουν κάποια φορά. Αλλά δεν μπορώ να δεχθώ το να μην προσπαθείς”.
“Κάποιοι άνθρωποι θέλουν να το κάνουν πράξη, άλλοι το εύχονται και άλλοι απλά το κάνουν”.
“Τα εμπόδια δεν πρέπει να σε σταματούν. Αν τρέξεις και πέσεις σε ένα τοίχο, μην γυρίσεις πίσω και το βάλεις κάτω. Βρες πως θα μπορέσεις να σκαρφαλώσεις, να περάσεις μέσα από αυτόν, ή να πας γύρω του”.
“Πάντα να μετατρέπεις μια αρνητική κατάσταση σε μια θετική”.
“Για να γίνεις επιτυχημένος πρέπει να είσαι εγωιστής, αλλιώς δεν θα τα καταφέρεις ποτέ. Και όταν φτάσεις στο υψηλότερο επίπεδό σου, τότε πρέπει να πάψεις να είσαι εγωιστής. Να είσαι προσιτός. Να μην απομονωθείς”.
“Ποτέ δεν σκέφτηκα τις συνέπειες ενός μεγάλου σουτ. Όταν σκέφτεσαι τις συνέπειες, πάντα σκέφτεσαι ένα αποτυχημένο αποτέλεσμα”.
“Όταν με ωθήσεις σε μια αδυναμία μου, τότε κάνω αυτή την αδυναμία, τη δύναμή μου”.
“Ποτέ δεν έχασα κάποιο παιχνίδι, απλώς ξέμεινα από χρόνο”.