Μια από τις πιο σοκαριστικές στιγμές στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης διαδραματίστηκε το 1974, όταν η Μαρίνα Αμπράμοβιτς μετέτρεψε τον εαυτό της σε «αντικείμενο» και επέτρεψε στους θεατές να πράξουν ό,τι θέλουν πάνω της.
Ακραίες ενέργειες από το κοινό: Της χάραξαν τον λαιμό με μαχαίρι και της ήπιαν το αίμαΤο μάθημα που πήρε η ίδια: «Όταν δίνεις τον έλεγχο στο κοινό, μπορείς να πεθάνεις»Η Μαρίνα Αμπράμοβιτς είναι γνωστή για την ακραία και συχνά σοκαριστική της προσέγγιση στην performance art. Όμως, η παράσταση Rhythm 0, που παρουσιάστηκε στη Νάπολη, ξεπέρασε κάθε όριο. Η τότε 28χρονη καλλιτέχνις στάθηκε ακίνητη για έξι ώρες, αφήνοντας το κοινό να τη μεταχειριστεί με οποιονδήποτε τρόπο, χρησιμοποιώντας 72 αντικείμενα που είχαν τοποθετηθεί δίπλα της σε ένα τραπέζι.
Η σημείωση που υποδέχτηκε το κοινό έλεγε ξεκάθαρα: «Υπάρχουν 72 αντικείμενα στο τραπέζι. Μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε όπως θέλετε πάνω μου. Κατά τη διάρκεια αυτής της δράσης, αναλαμβάνω πλήρως την ευθύνη. Είμαι αντικείμενο».
Ακραίες ενέργειες από το κοινό: Της χάραξαν τον λαιμό με μαχαίρι και της ήπιαν το αίμαΣτην αρχή, οι θεατές ήταν διστακτικοί. Της έδωσαν τριαντάφυλλα, της ζωγράφισαν το πρόσωπο, τη φίλησαν. Όσο όμως περνούσε η ώρα, η κατάσταση σκοτείνιαζε επικίνδυνα. Κάποιος της έκοψε τα ρούχα. Άλλος της χάραξε το λαιμό με ένα μαχαίρι και ήπιε το αίμα της.
Και σύμφωνα με τον κριτικό τέχνης Τόμας ΜακΈβιλι, όταν κάποιος έβαλε ένα γεμάτο πιστόλι στον κρόταφό της, το κοινό τρομοκρατήθηκε και δημιουργήθηκε σύρραξη μεταξύ εκείνων που ήθελαν να τη βλάψουν και όσων προσπάθησαν να την προστατεύσουν.
Το μάθημα που πήρε η ίδια: «Όταν δίνεις τον έλεγχο στο κοινό, μπορείς να πεθάνεις»Η Αμπράμοβιτς δεν σταμάτησε την παράσταση. Παρέμεινε ακίνητη μέχρι να ολοκληρωθούν οι έξι ώρες. Όταν τελείωσε, σηκώθηκε και άρχισε να περπατά. Τότε το κοινό «διαλύθηκε», αφού κανείς δεν ήθελε να την κοιτάξει στα μάτια.
Αργότερα, σε συνεντεύξεις της, μίλησε για την εμπειρία και το συμπέρασμά της ήταν ξεκάθαρο: «Όταν ελέγχεις εσύ την πράξη, μπορείς να φτάσεις στα άκρα. Όταν δίνεις τον έλεγχο στο κοινό, μπορείς να πεθάνεις».
Το Rhythm 0 ήταν περισσότερο κοινωνικό πείραμα παρά performance. Ξεγύμνωσε τον τρόπο με τον οποίο η ανωνυμία και η εξουσία μπορούν να μετατρέψουν συνηθισμένους ανθρώπους σε θύτες. Η ίδια η Αμπράμοβιτς βγήκε από αυτή την εμπειρία σωματικά τραυματισμένη αλλά ψυχολογικά αφυπνισμένη. Από τότε, δεν ξαναέθεσε ποτέ τη ζωή της σε τόσο μεγάλο κίνδυνο. Όχι γιατί απέφυγε τα όρια, αλλά γιατί πλέον ήξερε πού να τα θέτει.
ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΕΤΑΙ
Τουρίστες είδαν πως καθυστερεί το έργο στα Μάλια και έπιασαν δουλειά: Βοήθησαν στην πλακόστρωση του οικισμού (vid)Επιβάτιδα αεροπλάνου απέφυγε πρόστιμο 200 ευρώ και έγινε viral: «Ποτέ μην τα παρατάς» (vid)Τα σχέδια του Χίτλερ για τις ΗΠΑ σε περίπτωση που κέρδιζε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (vid)